Suudi petrol dışı faaliyetler art arda 11 çeyrektir büyümeyi sürdürüyor

Dünya Bankası’nın son Emtia Piyasası Görünümü raporuna göre, Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşın yol açtığı kargaşanın üzerine gelen Orta Doğu’daki çatışmaların son zamanlarda tırmanması, küresel emtia piyasalarını bilinmeyen sulara itebilir.

Rapor, çatışmanın yakın vadede emtia piyasaları üzerindeki potansiyel etkilerine ilişkin bir ön değerlendirme sunuyor. Çatışma genişlemezse etkilerinin sınırlı olması gerektiğine inanıyor.

Bankanın temel tahminine göre, petrol fiyatlarının bu çeyrekte varil başına ortalama 90 dolar olması, ardından küresel ekonomik büyümenin yavaşlaması nedeniyle gelecek yıl varil başına ortalama 81 dolara düşmesi bekleniyor.

Genel emtia fiyatlarının gelecek yıl %4,1 oranında düşmesi bekleniyor. Arzın artmasıyla tarımsal emtia fiyatlarının gelecek yıl düşmesi bekleniyor. Rapora göre ana metal fiyatlarının da 2024 yılında yüzde 5 oranında düşmesi bekleniyor.

Dünya Bankası, çatışmanın küresel emtia piyasaları üzerindeki etkilerinin şu ana kadar sınırlı olduğunu ekledi. Şöyle ekledi: “Genel olarak petrol fiyatları çatışmanın başlangıcından bu yana yaklaşık yüzde 6 arttı. Tarımsal emtia fiyatları ile çoğu metal ve diğer emtia fiyatları neredeyse hiç değişmedi.

Ancak Dünya Bankası şu uyarıda bulundu: “Çatışmanın tırmanması halinde emtia fiyatlarına ilişkin görünüm hızla kasvetli hale gelecektir. Rapor, 1970’lerden bu yana yaşanan tarihsel deneyime dayanan üç risk senaryosu altında neler olabileceğini tanımlıyor. Etkiler, petroldeki bozulmanın derecesine bağlı olacak.” tedarik.”

“’Küçük aksama’ senaryosunda, küresel petrol arzı günde 500.000 ila 2 milyon varil azalacak; bu da kabaca 2011’de Libya iç savaşında görülen düşüşe eşdeğer. Bu senaryoya göre, petrol fiyatı başlangıçta 3 ile 3 arasında artacak. ile karşılaştırıldığında % ve %13. Mevcut çeyreğin ortalamasında varil başına 93 ila 102 dolar arasında değişiyor.

Kabaca 2003 Irak Savaşı’na eşdeğer olan “orta düzeyde bozulma” senaryosunda, küresel petrol arzı günde 3 ila 5 milyon varil azalacaktır. Bu, petrol fiyatlarının başlangıçta %21 ila %35 artışla varil başına 109 ila 121 dolar arasına yükselmesine neden olacaktır.

1973’teki Arap petrol ambargosuna benzer bir “büyük aksama” senaryosunda, küresel petrol arzı günde 6 ila 8 milyon varil arasında azalacaktır. Bu, fiyatları başlangıçta %56 ila %75 oranında artırarak varil başına 140 ila 157 dolar arasına çıkaracaktır.

Dünya Bankası Baş Ekonomisti ve Kalkınma Ekonomisinden Sorumlu Kıdemli Başkan Yardımcısı Indermeet Gill, “Orta Doğu’daki son çatışma, emtia piyasalarında 1970’lerden bu yana yaşanan en büyük şokun hemen ardından geldi: Rusya’nın Ukrayna ile savaşı.”

Bunun küresel ekonomi üzerinde bugüne kadar devam eden yıkıcı etkileri oldu. Politika yapıcıların dikkatli olması gerekecek. Şöyle ekledi: “Çatışma tırmanırsa, küresel ekonomi on yıllardır ilk kez sadece Ukrayna’daki savaştan değil, aynı zamanda Orta Doğu’dan da gelen çifte enerji şokuyla karşı karşıya kalacak.”

Dünya Bankası baş ekonomist yardımcısı ve Outlook Group direktörü Ayhan Köş, “Yüksek petrol fiyatları devam ederse, kaçınılmaz olarak daha yüksek gıda fiyatları anlamına gelecektir” dedi.

“Petrol fiyatlarında ciddi bir şok yaşansaydı, bu durum gelişmekte olan birçok ülkede halihazırda yükselen gıda fiyatları enflasyonunu yukarı çekerdi. 2022’nin sonunda 700 milyondan fazla insan, yani dünya nüfusunun neredeyse onda biri sıkıntı çekiyordu.” Yetersiz beslenme: Çatışmaların son zamanlarda artması, yalnızca bölgede değil, dünya çapında gıda güvensizliğini daha da kötüleştirecek.

Rapor şunu ekledi: “Çatışmanın şu ana kadar emtia fiyatları üzerinde sadece mütevazı etkileri olduğu gerçeği, küresel ekonominin petrol fiyatı şoklarını absorbe etme yeteneğindeki iyileşmeyi yansıtıyor olabilir.”

Raporda, 1970’lerdeki enerji krizinden bu yana dünya çapındaki ülkelerin bu tür şoklara karşı savunmalarını güçlendirdikleri belirtiliyor. Bir dolar GSYH elde etmek için gereken petrol miktarı 1970 yılından bu yana yarıdan fazla düştüğü için petrole olan bağımlılığı da azaldı. Petrol ihracatçıları açısından daha çeşitli bir tabana ve yenilenebilir enerji kaynakları da dahil olmak üzere genişletilmiş enerji kaynaklarına sahip.

Bazı ülkeler, petrol kıtlığının fiyatlar üzerindeki etkisini azaltmak için stratejik petrol rezervleri oluşturmuş, tedarik koordinasyonu düzenlemeleri yapmış ve vadeli işlem piyasaları geliştirmiştir. Bu gelişmeler, çatışmaların tırmanmasının geçmişte olduğundan daha ılımlı etkilere sahip olabileceğini gösteriyor.

Ancak raporda, politika yapıcıların tetikte olmaları gerektiği de belirtiliyor.

“Bazı emtialar, özellikle de altın, görünüm hakkında uyarı gönderiyor. Altın fiyatları, çatışmanın başlangıcından bu yana yaklaşık %8 arttı. Altın fiyatlarının jeopolitik kaygılarla benzersiz bir ilişkisi var: Çatışma ve belirsizlik dönemlerinde genellikle yükseliyor.” erozyona işaret ediyor.” Yatırımcının güveni.